Veertien tips om van eindejaar een echt feest te maken

Kerst hoort gezellig, leuk en hartelijk te zijn. Dat er voor mij ook lekker eten bijhoort, zal je niet verbazen. Maar net daar wringt het schoentje. Dat eten bezorgt veel mensen, mijzelf incluis, dikwijls een flinke dosis stress. Het begint al bij de planning (gaan ze het wel lusten, zal dit gerecht wel aan de verwachtingen voldoen), maar later ook zeker bij het voorbereiden (je vindt dat ene onmisbare ingrediënt niet in de winkel waar je gedacht had hem wél te vinden, de supermarkt heeft net de indeling van de rekken gewijzigd, de rij aan de kassa is zo lang dat je nooit nog op tijd bij de vishandel geraakt) en al helemaal bij het koken zelf (de wasbak ligt vol afwas als je snel een bijna aangebrande crème anglaise wilt afkoelen, de bruschetta verspreiden een brandlucht en je mixer beslist net dán om het te begeven). Fear not, Lieziepeasy to the rescue!

Denk nu niet dat het bij mij telkens van een leien dakje loopt. Bovenstaande voorbeelden heb ik allemaal (sommige zelfs meermaals) meegemaakt. Maar door enorm veel etentjes te organiseren, heb ik wel een soort van rust opgebouwd, zit er in mijn hoofd een plan van aanpak, en blijf ik voor 90% van de tijd kalm en geordend verder werken.

En ik zou mijzelf niet zijn als ik deze tips niet met jullie zou delen. Ik zou immers niks liever willen dan dat iedereen een leuke, gezellige kerstavond kan beleven, met een glaasje wijn, veel gelach en het nodige culinaire genot. Of dat nu een exquis sterrendiner of een kaasschotel is, dat maakt mij niet uit. Maar als je zelf gaat koken, hou dan rekening met deze tips, en je kerst – en bij uitbreiding elk feestje waarop jij de gastvrouw of -heer bent – wordt gegarandeerd een succes!

• Neem voldoende tijd om alles te plannen. Zoals bij zovele dingen, is voorbereiding het halve werk. Ga rustig zitten en bekijk welke recepten je zou willen maken. Noteer ze en schrijf erbij uit welk tijdschrift, kookboek of van welke leuke blog ze komen, zodat je ze achteraf gemakkelijk kan terugvinden. Als je enkele opties hebt neergepend, bekijk dan alles eens kritisch. Wat is te moeilijk? Van welke ingrediënten weet je niet zeker of je ze wel kan vinden? Welke gerechten gebruiken dezelfde producten en kan je dus niet allebei serveren? Schrap.
• Stel een gebalanceerd menu samen. Let daarbij op het evenwicht: geen 5 zware gerechten met veel boter en room, geen hapje en voorgerecht met dezelfde smaken, geen té uiteenlopende wereldkeukens (ik denk bijv. aan een Thaise curry gevolgd door een crème brulée) door elkaar.
• Hou ook rekening met de tijd dat alles in beslag neemt en de tijd die je daadwerkelijk hebt. Als je maar een halve dag in de keuken kan doorbrengen, kies dan voor één uitgebreid gerecht en kies voor de andere gangen eenvoudige recepten.
• Je denkt best ook eens na over het kookgerei dat je nodig hebt. Als je voorgerecht bestaat uit traag gegaarde zalm, en het hoofdgerecht een gratin heeft, wordt dit waarschijnlijk een probleem voor je oven. Als je een grote kom soep wilt bereiden, maar daarnaast dezelfde pot ook nodig hebt om je vis te pocheren, zal je ergens een kom moeten gaan lenen, of gewoon één van de twee gerechten vervangen door een alternatief.
• Maak een boodschappenlijst. Zaken die je denkt nog in voorraad te hebben, schrijf je op een apart blaadje en check je voor je naar de winkel vertrekt. Vergeet ook de drank en eventuele hapjes of koekjes voor bij de koffie niet.
• Besteed indien mogelijk je boodschappen uit aan de Collect-and-go’s of Delhaize Direct’s van deze wereld. Zo hoef je je niet door massa’s shoppers te murwen, maar kan je rustig vanuit je zetel door de virtuele rekken flaneren.
• Maak een planning van wat je wanneer gaat doen. Soep, ijs, degen voor koekjes, basissen voor sauzen, boterroom…: allemaal bereidingen die je gemakkelijk enkele dagen, of soms zelfs een week op voorhand kan doen. Soep en koekjesdegen kan je invriezen, boterroom en de basis van bijv. een béarnaisesaus kan je zeker een week in de koelkast bewaren. Doe grote delen van de “mise-en-place” de dag voordien. Kruiden kan je al wassen en bewaren in vochtig keukenpapier in de koelkast. Groenten kan je al proper maken en in stukken snijden. Tomaten kan je al ontvellen. Desserts kan je in de meeste gevallen al helemaal vooraf maken.
• Doe niet alles zelf. Ik spreek hierboven nu wel over ijs, koekjes en sauzen, maar niks belet je om die dingen gewoon in te kopen. Waarom zou jij een paar uur gefrustreerd staan sukkelen in de keuken, als iemand anders dat met plezier doet? Zoek vakmannen en -vrouwen en haal daar je bouillons, taart, koffiekoekjes, ijsroom, etc.
• Als koken voor jou een heuse opdracht is: doe het dan niet! Het is niet omdat ík graag in de keuken sta, dat iemand anders dat ook moet doen. Je genodigden zullen even blij zijn met een gezellige gourmet of een mooie kaasschotel, dan met een bijeengekookt etentje van iemand die dat eigenlijk liever niet doet. Misschien zelfs nog blijer.
• Ben je geen keukenwonder, maar wil je toch iets speciaals doen voor eindejaar, concentreer je dan op één gerecht. Koop de andere gangen of ga voor minimale inspanningen. Kies als voorgerecht bijvoorbeeld een lekkere garnalencocktail of een toast gerookte zalm met mierikswortel (mierikswortelpasta uit een potje mengen met een beetje mayonaise en verder afkruiden met peper en een paar druppeltjes citroensap). Een dessert van hoeve-ijs met verse vruchten en eventueel een kant-en-klare coulis zorgt voor een mooie afsluiter. En jij kan je helemaal concentreren op het hoofdgerecht.
• Ruim tussendoor op. Zet borden meteen in de vaatwas, spoel gebruikte potten en pannen en zet ze uit de weg. Zorg dat je aanrecht vrij blijft. Voldoende overzichtelijke werkruimte zorgt voor rust in je hoofd.
• Maak een gastvrije welkomtafel. Zet bijvoorbeeld al wat gekruide noten, olijfjes, toastjes met potjes pesto en tapenade om zelf te besmeren klaar. Zo moet je niet direct heen en weer lopen naar de keuken en heb je rustig de tijd om even met iedereen bij te praten.
• Schakel je partner in. Vraag hem/haar om de glazen bij te vullen, te zorgen voor brood en boter, en tussendoor af te ruimen. Ben je alleen, aarzel dan niet om de gasten te laten inspringen. De meeste vinden het écht niet teveel om bubbels uit te schenken, borden naar de keuken te brengen, en iedereen een waterglas voor te zetten.
• Maak tijdens deze eindejaarsperiode bovenal tijd om samen te genieten. Er is tijdens het jaar al dikwijls zo weinig ruimte om eens écht samen te zitten. Sluit de deur, maak het binnen extra sfeervol met kaarsjes, speel wat jazzy kerstmuziek en geniet. Dat is de essentie.

Nog meer tips nodig? Lees deze post van Kelly eens, en je kan je arsenaal “tips and tricks voor het perfecte etentje” verdubbelen! En dan kan het dus echt niet meer misgaan.

Zalig kerstfeest, lieve lezers!